معرفی فیلم بازی مرگ (Game of Death) – بروس لی

فیلم «بازی مرگ» (Game of Death) اثر بروس لی، یکی از مهم ترین و در عین حال پیچیده ترین پروژه های تاریخ سینمای رزمی است که ناتمام ماندن آن، به یک داستان غم انگیز و پر از حدس و گمان تبدیل شده است. این فیلم به دلیل دیدگاه نوآورانه بروس لی و تأثیر عمیقش بر فرهنگ عامه، جایگاهی ویژه در میان آثار او دارد. اما سرنوشت این فیلم به دو روایت متفاوت تقسیم می شود: رؤیای اصلی بروس لی که هرگز به طور کامل تحقق نیافت، و نسخه ای که پس از مرگ او در سال ۱۹۷۸ توسط دیگران تکمیل و اکران شد.

فیلم بازی مرگ (Game of Death) آخرین پروژه سینمایی بروس لی، اسطوره هنرهای رزمی، است که با وجود ناتمام ماندن، میراثی غنی و ماندگار از خود بر جای گذاشته است. این فیلم به دلیل ساختار نوآورانه و تأکید بر فلسفه جیت کان دو، نقش مهمی در تاریخ سینمای رزمی ایفا کرده است.

بازی مرگ: چشم انداز اصلی بروس لی (فیلم ۱۹۷۲ ناتمام)

بروس لی در سال ۱۹۷۲، ساخت فیلمی با نام «بازی مرگ» را آغاز کرد که قرار بود اوج فلسفه رزمی و توانایی های هنری اش باشد. این فیلم نه تنها یک اثر اکشن صرف، بلکه تبلور اندیشه های لی درباره هنرهای رزمی، غلبه بر محدودیت ها و آزادی در مبارزه بود. او قصد داشت با این فیلم، بینش خود را به شکلی متفاوت به تصویر بکشد.

داستان و فلسفه اصلی

داستان اصلی «بازی مرگ» بر محوریت شخصیتی به نام های تین (با بازی بروس لی) می چرخد. های تین یک استاد هنرهای رزمی بازنشسته است که برای نجات خواهر و برادر کوچک ترش، مجبور می شود به گروهی از رزمی کاران بپیوندد. هدف این گروه، بازیابی یک گنجینه ملی دزدیده شده چین از یک پاگودای مرموز پنج طبقه در کره جنوبی است.

نقطه قوت و نوآوری اصلی فیلم در مفهوم پاگودای پنج طبقه و چالش های رزمی هر طبقه نهفته بود. هر طبقه توسط یک استاد رزمی با سبک مبارزه خاص خود محافظت می شد و های تین باید با غلبه بر هر یک از این استادان، به طبقه بالاتر صعود می کرد. این ساختار نه تنها به عنوان یک چالش فیزیکی، بلکه به عنوان استعاره ای از غلبه بر سبک های ثابت و محدود رزمی با استفاده از فلسفه جیت کان دو (Jeet Kune Do) بروس لی عمل می کرد.

مبارزات در هر طبقه نمادی از نبرد بروس لی با سبک های سنتی و فرم های از پیش تعیین شده بود. های تین باید با تحلیل نقاط قوت و ضعف هر حریف، بدون پایبندی به یک سبک خاص، راهی برای شکست دادن او پیدا می کرد. این ایده، جوهر جیت کان دو را تشکیل می داد: «سبکی بدون سبک» و «یافتن مسیر خود».

از برجسته ترین مبارزات طراحی شده برای این فیلم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دن اینوسانتو: استاد اسکریما (Eskrima) فیلیپینی در طبقه سوم، که های تین با استفاده از چوب های بامبو با او مبارزه می کند.
• جی هان-جائه: استاد هاپکیدو (Hapkido) کره ای در طبقه چهارم، که با ضربات قدرتمند و تکنیک های قفل مفصل خود، چالش بزرگی ایجاد می کند.
• کریم عبدالجبار: بازیکن معروف بسکتبال NBA و از شاگردان بروس لی، که در طبقه پنجم و نهایی، نقش حریف غول پیکر (مَنتیس) را ایفا می کرد. مبارزه نمادین ببر زردروی (های تین با لباس زرد) در برابر حریف بلندقامت و انعطاف پذیر، یکی از به یادماندنی ترین سکانس ها را رقم زد.

لی در این فیلم قصد داشت نشان دهد که چگونه یک استاد رزمی واقعی باید از قیدوبند سبک های سنتی رها شود و با انعطاف پذیری و سازگاری، به بهترین شکل ممکن واکنش نشان دهد. دیالوگ های او پس از هر مبارزه، اغلب شامل نظراتی درباره نقاط ضعف حریفان و برتری رویکرد آزادانه بود.

روند تولید و توقف ناگهانی

فیلم برداری «بازی مرگ» در سپتامبر ۱۹۷۲ آغاز شد و بخش های مهمی از آن، عمدتاً سکانس های اوج و مبارزات داخلی پاگودا، فیلم برداری شد. بیش از ۱۲۵ دقیقه از این صحنه ها ضبط شده بود که بسیاری از آن ها کیفیت بصری و رزمی فوق العاده ای داشتند.

اما روند تولید ناگهان متوقف شد. دلیل این توقف، پیشنهاد وسوسه انگیزی بود که لی برای بازی در فیلم «اژدها وارد می شود» (Enter the Dragon) دریافت کرد. این اولین فیلم کونگ فویی بود که توسط یک استودیوی هالیوودی (برادران وارنر) با بودجه ای بی سابقه (۸۵۰ هزار دلار) تولید می شد. بروس لی که رؤیای ورود به هالیوود را در سر داشت، اولویت را به این پروژه داد و با این تصور که پس از اتمام «اژدها وارد می شود»، به «بازی مرگ» بازخواهد گشت، فیلم برداری را رها کرد.

با این حال، سرنوشت چیز دیگری رقم زد. بروس لی در ۲۰ جولای ۱۹۷۳، قبل از اکران «اژدها وارد می شود» و در اوج شهرت و آمادگی جسمانی، به طور نابهنگام درگذشت. فوت او نه تنها جهان سینما را در شوک فرو برد، بلکه پروژه «بازی مرگ» را نیز ناتمام گذاشت و رؤیای او برای ارائه این اثر عمیق، هرگز به طور کامل محقق نشد.

از بازیگران اصلی که در نسخه لی فیلم برداری کردند، علاوه بر دن اینوسانتو، جی هان-جائه و کریم عبدالجبار، می توان به جیمز تین و چیه یوان اشاره کرد. هوانگ این-شیک (استاد هاپکیدو) و تاکی کیمورا (شاگرد و دوست صمیمی لی) نیز قرار بود نقش نگهبانان طبقات پایینی پاگودا را ایفا کنند که متأسفانه هرگز فیلم برداری نشدند.

«بازی مرگ» نه تنها یک فیلم اکشن، بلکه یک بیانیه فلسفی از بروس لی بود؛ تلاشی برای به تصویر کشیدن اصول جیت کان دو و نشان دادن آزادی در مبارزه، فراتر از هر سبک مقید و ثابت.

بازسازی ها و مستندات پس از مرگ

پس از مرگ بروس لی و ناتمام ماندن «بازی مرگ»، صحنه های فیلم برداری شده برای دهه ها در آرشیوها باقی ماندند. اما علاقه طرفداران و مورخان سینما به این پروژه، منجر به تلاش هایی برای بازسازی و نمایش دیدگاه اصلی لی شد.

یکی از مهم ترین این تلاش ها، مستند «بروس لی: سرگذشت یک جنگجو» (Bruce Lee: A Warrior’s Journey) است که در سال ۲۰۰۰ توسط جان لیتل، مورخ برجسته بروس لی، منتشر شد. این مستند نه تنها شامل تصاویر اصلی و دیالوگ های لی به زبان کانتونی و انگلیسی بود (با دوبله جان لیتل برای شخصیت های تین)، بلکه زندگی نامه ای جامع از لی و روند فیلم برداری «بازی مرگ» را نیز ارائه می کرد. این مستند به طور کامل صحنه های اوج فیلم را که بروس لی خودش فیلم برداری کرده بود، آشکار ساخت و به مخاطبان اجازه داد تا برای اولین بار با دیدگاه اصلی لی آشنا شوند.

در همین راستا، فیلم ژاپنی «بروس لی در G.O.D: Shibōteki Yūgi» نیز در سال ۲۰۰۰ منتشر شد که با استفاده از فوتیج های موجود، مصاحبه ها و بازسازی های تاریخی، تلاش کرد تا چشم انداز اصلی لی را نمایش دهد.

در سال های اخیر، تلاش های دیگری نیز برای تدوین مجدد و نزدیک تر کردن فیلم به دیدگاه اصلی لی صورت گرفته است. از جمله می توان به «بازی مرگ ریداکس» (Game of Death Redux) در سال ۲۰۱۹ اشاره کرد که توسط آلن کنوان تدوین شد. این نسخه تنها از فوتیج های اصلی فیلم برداری شده توسط لی استفاده می کند و موسیقی متن ساخته جان بری برای نسخه ۱۹۷۸ را با آن ترکیب کرده است. همچنین دیالوگ هایی که در نسخه ۱۹۷۸ حذف شده بودند، در این بازسازی بازگردانده شده اند.

جدیدترین تلاش در این زمینه، مستند «بازی مرگ نهایی» (The Final Game of Death) است که در سال ۲۰۲۳ منتشر شد. این مستند ۲۲۳ دقیقه ای، شامل تمامی دو ساعت فوتیج اصلی فیلم برداری شده توسط لی است که با کیفیت 4K بازسازی شده اند و به همراه یک مقدمه جدید برای پوشش عناصر داستانی که هرگز فیلم برداری نشدند، ارائه می شود. این بازسازی ها، به طرفداران بروس لی این فرصت را می دهند تا به بهترین شکل ممکن، با آخرین وصیت نامه هنری این اسطوره آشنا شوند.

بازی مرگ (نسخه ۱۹۷۸): تکمیل یا تحریف؟

پس از مرگ بروس لی، گلدن هاروست (شرکت تولیدکننده فیلم) با چالش بزرگی روبرو شد: چگونه می توان از بیش از ۱۲۰ دقیقه فوتیج فیلم برداری شده توسط لی استفاده کرد و یک فیلم کامل ساخت که هم به یاد او ادای احترام کند و هم از نظر تجاری موفق باشد؟ پاسخ آن ها، ساخت نسخه ای جدید از «بازی مرگ» بود که در سال ۱۹۷۸، پنج سال پس از مرگ لی، اکران شد. این نسخه، به جای تکمیل دیدگاه لی، آن را به شدت تغییر داد و با واکنش های متفاوتی روبرو شد.

داستان تغییریافته و شخصیت بیلی لو

نسخه ۱۹۷۸ «بازی مرگ»، به کارگردانی رابرت کلوز (کارگردان «اژدها وارد می شود»)، داستانی کاملاً متفاوت را روایت می کند. شخصیت اصلی فیلم، بیلی لو (با بازی بروس لی با کمک بدلکاران)، یک ستاره سینمای رزمی است که درگیر نبردی با یک سندیکای جنایتکار می شود. بیلی لو پس از آنکه مورد سوءقصد قرار می گیرد و به ضرب گلوله کشته می شود، مرگ خود را جعل می کند و با چهره ای تغییریافته (به دلیل عمل جراحی پلاستیک) بازمی گردد تا از کسانی که قصد جانش را داشتند، انتقام بگیرد و نامزدش آن موریس (با بازی کالین کمپ) را نجات دهد.

این داستان انتقام جویانه، تفاوت فاحشی با داستان اصلی لی داشت. پاگودای مرموز و چالش های فلسفی آن، در نسخه ۱۹۷۸ به یک رستوران به نام رد پپر (Red Pepper) تبدیل شد که بیلی لو در طبقات بالای آن با رزمی کاران استخدام شده توسط مافیا مبارزه می کند. این تغییرات عمده، باعث شد که بسیاری از منتقدان و طرفداران، این نسخه را «تحریف» دیدگاه اصلی بروس لی بدانند.

چالش های تولید پس از مرگ لی

تولید نسخه ۱۹۷۸ «بازی مرگ»، مملو از چالش ها و انتقادات بود. از آنجایی که بروس لی فقط بخش های اوج فیلم را فیلم برداری کرده بود، برای ساخت بقیه فیلم به شدت به بدلکاران وابسته بودند. کیم تای-جونگ (استاد تکواندوی کره ای) و یوئن بیائو (هنرمند رزمی هنگ کنگی) نقش بدلکاران لی را ایفا کردند. این بدلکاران در بسیاری از صحنه ها با استفاده از گریم، ریش مصنوعی و عینک های آفتابی بزرگ، ظاهر لی را تقلید می کردند تا عدم شباهت آن ها تا حدی پنهان بماند.

تکنیک های فیلم برداری استفاده شده در این نسخه، اغلب مورد نقد شدید قرار گرفتند. استفاده از کات اوت های مقوایی از چهره لی که روی صورت بدلکاران چسبانده می شد، یا وارد کردن فوتیج های آرشیوی کوتاه از فیلم های قبلی لی در میان صحنه های جدید، باعث کاهش کیفیت و انسجام فیلم شده بود. یکی از بحث برانگیزترین صحنه ها، استفاده از تصاویر واقعی مراسم تدفین بروس لی برای نشان دادن جعل مرگ شخصیت بیلی لو بود که بسیاری آن را بی احترامی به یاد این اسطوره دانستند.

با وجود این ضعف ها، رابرت کلوز به عنوان کارگردان و سمو هونگ در طراحی مبارزات، تلاش کردند تا با استفاده از حداقل مواد موجود، یک محصول قابل قبول برای اکران آماده کنند. آن ها تنها حدود ۱۲ دقیقه و ۴۱ ثانیه از فوتیج اصلی بروس لی را در فیلم نهایی به کار بردند.

عملکرد گیشه و نقدهای منتقدان

علی رغم تمام انتقاداتی که به کیفیت داستان پردازی و تکنیک های تولید نسخه ۱۹۷۸ وارد شد، این فیلم از نظر تجاری موفقیت گسترده ای را در سطح جهانی تجربه کرد. «بازی مرگ» توانست در سراسر جهان حدود ۵۰ میلیون دلار فروش داشته باشد (که معادل حدود ۲۴۰ میلیون دلار در سال ۲۰۲۴ است). این موفقیت نشان دهنده محبوبیت بی حد و حصر بروس لی بود که حتی پس از مرگش نیز مخاطبان زیادی را به سینماها جذب می کرد.

با این حال، نقدهای منتقدان به این نسخه متفاوت بود. بسیاری از صحنه های مبارزه اصلی لی (به ویژه با کریم عبدالجبار، دن اینوسانتو و جی هان-جائه) را تحسین کردند و آن ها را نمونه ای از اوج هنر رزمی لی دانستند. اما بیشتر منتقدان از بقیه فیلم، از جمله داستان ضعیف، کارگردانی نامنسجم، و استفاده بی پروا از بدلکاران و فوتیج های آرشیوی، به شدت انتقاد کردند.

با وجود ضعف های هنری، این نسخه از «بازی مرگ» به دلایل مختلفی به یک نماد فرهنگی تبدیل شد:

1. آخرین فیلم بروس لی: این فیلم به عنوان آخرین اثر (و تنها فیلمی که پس از مرگش اکران شد) از بروس لی، کنجکاوی عظیمی را برانگیخت.
2. لباس نمادین: لباس زرد و مشکی بروس لی که در این فیلم به اوج نمادین خود رسید، به یک نماد جهانی تبدیل شد.
3. تأثیر بر فرهنگ پاپ: صرف نظر از کیفیت، عناصر این فیلم، به ویژه ساختار «برج نوردی» و لباس زرد، الهام بخش آثار بی شماری در سینما، بازی های ویدئویی و سایر رسانه ها شد.

این فیلم نمونه ای بارز از این است که چگونه حتی یک اثر ناتمام و با بازسازی های بحث برانگیز، می تواند به دلیل جایگاه بی بدیل خالقش، به بخشی جدایی ناپذیر از فرهنگ و تاریخ سینما تبدیل شود.

میراث و تأثیر فرهنگی بازی مرگ

فیلم «بازی مرگ»، با وجود سرنوشت پیچیده و ناتمامش، تأثیر عمیق و گسترده ای بر فرهنگ عامه، به ویژه در سینما و بازی های ویدئویی، گذاشته است. ایده های اصلی بروس لی در این فیلم، الهام بخش بسیاری از آثار پس از خود شد و به شکل گیری الگوهای روایی جدیدی کمک کرد.

تأثیر بر سینمای اکشن

مفهوم اصلی «بازی مرگ» که بر اساس آن شخصیت اصلی باید از یک برج صعود کند و در هر طبقه با حریفان قدرتمندتری مبارزه کند تا به هدف نهایی برسد، یک ژانر فرعی جدید را در سینمای اکشن پایه گذاری کرد که به آن «فیلم های آرکید» (Arcade Movies) نیز گفته می شود. این ساختار، شبیه به بازی های ویدئویی، شامل «باس های مرحله ای» است که برای پیشرفت در داستان باید شکست داده شوند.

این الگو، الهام بخش فیلم های معروفی چون «جان سخت» (Die Hard) با بازی بروس ویلیس (که یک پلیس باید در یک آسمان خراش با تروریست ها مبارزه کند)، «یورش» (The Raid) محصول اندونزی (که تیمی از پلیس ها در یک ساختمان بلند با گانگسترها درگیر می شوند) و «دد» (Dredd) شد. این فیلم ها، با حفظ مفهوم «صعود از برج و شکست دادن دشمنان در هر سطح»، ادای احترامی آشکار به «بازی مرگ» محسوب می شوند.

ارجاعات و تقلیدها از «بازی مرگ» را می توان در آثار دیگر نیز مشاهده کرد. جکی چان، ستاره معروف سینمای اکشن، در برخی فیلم های خود (مانند «شکارچی شهر») صحنه های مبارزه بروس لی با کریم عبدالجبار را به طنز بازسازی کرده است. حتی فیلم های جدیدتری مانند «جان ویک: بخش ۳ – پارابلوم» (John Wick: Chapter 3 – Parabellum) با حضور بازیکن بسکتبال NBA، بوبان مارژانویچ، ادای احترامی به این صحنه نمادین است.

تأثیر بر بازی های ویدئویی

شاید یکی از برجسته ترین تأثیرات «بازی مرگ»، شکل گیری ساختار «باس نهایی در پایان مرحله» در بازی های ویدئویی باشد. این ایده که بازیکن باید در هر مرحله با دشمنان قوی تر مبارزه کند تا در نهایت به باس اصلی برسد، از این فیلم الهام گرفته شد.

این ساختار ابتدا در بازی های پیشگام دهه ۱۹۸۰ مانند «کونگ فو مستر» (Kung-Fu Master) در سال ۱۹۸۴ به کار گرفته شد که خود پایه و اساس ژانر «بیت ام آپ» (Beat ’em up) را بنا نهاد. این بازی ها، به نوبه خود، الهام بخش عناوین مشهوری مانند «استریت فایتر» (Street Fighter) و حتی «سوپر ماریو براس» (Super Mario Bros.) شدند که در آن ها ماریو برای نجات پرنسس، باید از قلعه های مختلف عبور کرده و باس های هر مرحله را شکست دهد. داستان «رد ریبون آرمی» در انیمه و مانگای «دراگون بال» نیز از این الگو بهره برده است.

لباس نمادین زرد و مشکی

لباس یک تکه زرد و مشکی که بروس لی در صحنه های اوج «بازی مرگ» پوشیده بود، به یکی از نمادین ترین لباس ها در تاریخ سینما و فرهنگ عامه تبدیل شده است. این لباس نه تنها یک انتخاب بصری بود، بلکه فلسفه ای عمیق تر را در خود جای داده بود. بروس لی با این لباس قصد داشت مفهوم «ببر زردروی» را به تصویر بکشد که نمادی از آزادی در مبارزه و رهایی از قیدوبند سبک های سنتی بود. رنگ های زرد و مشکی لباس و کفش های او، بازتاب دهنده رنگ های ببر و نشانه ای از آمادگی برای مبارزه بدون محدودیت بودند.

این لباس، در طول سال ها، بارها مورد ارجاع و ادای احترام قرار گرفته است:

• در فیلم ها: یکی از مشهورترین ارجاعات، لباس اوما تورمن در فیلم «بیل را بکش: قسمت اول» (Kill Bill: Volume 1) است که ادای احترامی آشکار به بروس لی و «بازی مرگ» است. در فیلم «شانگ چی و افسانه ده حلقه» نیز لباس های مشابهی دیده می شود.
• در انیمه و مانگا: شخصیت های متعددی در انیمه و مانگا، مانند اسپایک اسپایگل در «کاو بوی بیباپ» (Cowboy Bebop)، یا شخصیت هایی در «تکن» (Tekken) و «پرسونا ۴» (Persona 4)، با پوشیدن این لباس یا لباس های مشابه، به بروس لی ادای احترام کرده اند.
• در بازی های ویدئویی: شخصیت هایی مانند مارشال لاو و فارست لاو در سری بازی های «تکن» (Tekken)، یا جان لی در «دد اور آلایو» (Dead or Alive)، لباس زرد و مشکی را به عنوان یکی از لباس های خود دارند و حرکات آن ها نیز از بروس لی الهام گرفته شده است. این لباس حتی در بازی هایی مانند «جی تی ای: لیبرتی سیتی استوریز» (Grand Theft Auto: Liberty City Stories) با نام «جامپ سوت اژدها» قابل دسترسی است.
• در موسیقی و کارتون ها: گروه موسیقی گوریلاز در کلیپ های تبلیغاتی خود، ارجاعاتی به این لباس و سبک مبارزه لی داشته است. در کارتون «باب اسفنجی شلوارمکعبی» (SpongeBob SquarePants) و «ماجراجویی های جکی چان»، نیز این لباس دیده می شود.

این نمادگرایی به حدی است که بسیاری از هنرمندان و طراحان مد، از این لباس به عنوان یک عنصر کلیدی در کارهای خود استفاده کرده اند و آن را به یکی از نمادهای جهانی قدرت، مهارت و آزادی در مبارزه تبدیل کرده اند.

همچنین، در مورد کفش های بروس لی در فیلم، یک نکته جالب وجود دارد. او در صحنه های اصلی، کفش های Onitsuka Tiger (که امروزه با نام آسیکس شناخته می شود) را به پا داشت. اما در نسخه ۱۹۷۸، بدلکاران او کفش های Moonstar Jaguar را پوشیدند که شباهت زیادی به آدیداس داشتند. این موضوع گاهی اوقات به اشتباه باعث می شود که کفش های اوما تورمن در «بیل را بکش» (که عموماً مدل Onitsuka Tiger است) با کفش های نسخه ۱۹۷۸ لی اشتباه گرفته شوند.

حقایق کمتر شناخته شده و نکات جالب

پروژه «بازی مرگ» به دلیل ماهیت ناتمام و بازسازی های پس از مرگ بروس لی، پر از جزئیات و حقایق کمتر شناخته شده ای است که درک پیچیدگی ها و اهمیت آن را بیشتر می کند.

جزئیات بیشتر درباره رقبای ناتمام

همانطور که قبلاً اشاره شد، بروس لی قصد داشت پاگودای پنج طبقه را با استادان رزمی مختلفی تکمیل کند. هوانگ این-شیک، استاد هاپکیدو با تمرکز بر ضربات پا، قرار بود نگهبان طبقه اول باشد. تاکی کیمورا، یکی از شاگردان و دوستان قدیمی لی، نیز برای نقش نگهبان طبقه دوم در نظر گرفته شده بود که متخصص کونگ فوی مانتیس دعاکننده بود. متأسفانه، صحنه های مربوط به این دو طبقه هرگز فیلم برداری نشدند و این مبارزات فقط در ذهن بروس لی و روی کاغذ باقی ماندند. همچنین جورج لازنبی، بازیگر جیمز باند، نیز قرار بود در نقش یک گورو معنوی که در پایان به های تین کمک می کند، حضور یابد.

چگونگی کشف فوتیج های اصلی فیلم

پس از مرگ بروس لی، بسیاری از فوتیج های اصلی «بازی مرگ» برای سال ها در آرشیوهای گلدن هاروست گم شده یا دست نخورده باقی مانده بودند. کشف و بازیابی این فوتیج ها، مدیون تلاش های خستگی ناپذیر مورخ و زندگی نامه نویس بروس لی، جان لیتل، است. او با جستجوهای فراوان، توانست بیش از ۱۲۰ دقیقه از فیلم های اصلی را پیدا کند که عمدتاً شامل سکانس های مبارزه بود. این کشف، منجر به ساخت مستند «بروس لی: سرگذشت یک جنگجو» در سال ۲۰۰۰ شد و امکان دیدن دیدگاه اصلی لی را برای اولین بار فراهم آورد. این فیلم ها از نگاتیوهای اصلی اسکن و با کیفیت بالا بازسازی شدند.

توضیح درباره کفش های بروس لی در فیلم و اشتباه رایج

در صحنه های فیلم برداری شده توسط خود بروس لی، او کفش های مشهور Onitsuka Tiger Mexico 66 (که امروزه با نام آسیکس شناخته می شوند) را به پا داشت. این کفش ها، که دارای خطوط نواری معروف هستند، به همراه لباس زرد و مشکی، به نمادی از او تبدیل شدند.

اما در نسخه ۱۹۷۸، بدلکاران لی کفش هایی از برند Moonstar Jaguar پوشیدند. این کفش ها، با وجود شباهت هایی به Onitsuka Tiger، دارای سه خط عمودی (شبیه به آدیداس) بودند که توسط یک خط افقی قطع می شدند (شبیه به پوما). اشتباه رایج این است که بسیاری گمان می کنند اوما تورمن در «بیل را بکش» نیز همان کفش های Moonstar Jaguar را پوشیده است، در حالی که اوما تورمن به طور دقیق تر از مدل Onitsuka Tiger زرد و مشکی استفاده کرده بود تا ادای احترامی کامل تر به بروس لی داشته باشد.

فیلم های بروس پلویتشِن (Bruceploitation)

پس از مرگ ناگهانی بروس لی، صنعت سینمای هنگ کنگ با موجی از فیلم ها روبرو شد که به بروس پلویتشِن معروف شدند. این فیلم ها، که از محبوبیت لی سوءاستفاده می کردند، اغلب بازیگرانی شبیه به بروس لی را به کار می گرفتند (مانند بروس لی کپی، بروس لی جوان، یا حتی بروس لای) و سعی داشتند از ایده و سبک مبارزه «بازی مرگ» یا دیگر فیلم های او تقلید کنند.

برخی از این فیلم ها حتی قبل از اکران رسمی «بازی مرگ» در سال ۱۹۷۸، و تنها بر اساس اطلاعات محدود و تصاویر منتشرشده از فیلم ناتمام لی، ساخته شدند. این نشان می دهد که ایده «بازی مرگ» تا چه حد در ذهن فیلم سازان و مخاطبان آن زمان ریشه دوانده بود و چگونه به یک منبع الهام برای یک ژانر کامل تبدیل شد. این فیلم ها اگرچه اغلب از کیفیت پایینی برخوردار بودند، اما نقش مهمی در زنده نگه داشتن نام و خاطره بروس لی در دوران پس از مرگش ایفا کردند.

نتیجه گیری

فیلم «بازی مرگ» (Game of Death) بروس لی، فراتر از یک اثر سینمایی ناتمام، یک وصیت نامه هنری از یکی از بزرگ ترین اساطیر هنرهای رزمی است. پیچیدگی ها، نوآوری ها و سرنوشت غم انگیز آن، نه تنها جایگاه ویژه ای در تاریخ سینما برایش رقم زده، بلکه به نمادی از نبوغ، فلسفه جیت کان دو و رویکرد پیشگامانه بروس لی در مبارزه تبدیل شده است.

اگرچه نسخه ای که در سال ۱۹۷۸ اکران شد، از دیدگاه اصلی لی فاصله گرفت و با چالش های تولید پس از مرگ او دست و پنجه نرم کرد، اما نتوانست از تأثیر عمیق این فیلم بر سینما و فرهنگ عامه بکاهد. مفهوم «برج نوردی» و «باس های مرحله ای» الهام بخش ژانرهای جدیدی در سینما و بازی های ویدئویی شد و لباس نمادین زرد و مشکی بروس لی به یک آیکون جهانی تبدیل گشت.

امروزه، با کشف و بازسازی فوتیج های اصلی فیلم در مستنداتی مانند «بروس لی: سرگذشت یک جنگجو» و نسخه های ریداکس، طرفداران فرصتی بی نظیر برای درک عمیق تر دیدگاه این اسطوره و آخرین تلاش های او برای تجلی فلسفه اش پیدا کرده اند. «بازی مرگ» به ما یادآوری می کند که حتی یک اثر ناتمام نیز می تواند با ایده های درخشان و تأثیرگذاری بی بدیل خود، برای همیشه در حافظه جمعی بشر ماندگار شود. تجربه این نسخه های اصلی، راهی برای اتصال دوباره با ذهن و هنر ناب بروس لی است.