پوکی استخوان در نیمی از جمعیت کشور / وضعیت دستگاه‌های سنجش تراکم استخوان

دکتر فاطمه حاجی ولی زاده در گفت وگو با سیمارتیکل. وی با بیان اینکه پوکی استخوان به یکی از بیماری های متابولیک استخوان ها اشاره می کند، گفت: پوکی استخوان باعث می شود استخوان ها قابلیت ارتجاعی و استحکام خود را از دست بدهند و مواد معدنی داخل استخوان ها کاهش یابد. ساختار و ساختار استخوان نیز احتمالاً دستخوش تغییراتی می شود. بنابراین، استخوان ها شکننده می شوند و با آسیب های جزئی بدون شدت می شکنند.

پوکی استخوان، بیماری پیری

وی با اشاره به اینکه پوکی استخوان در روند پیری ایجاد می شود، تصریح کرد: توده معدنی استخوان با افزایش سن کاهش می یابد و فرسایش می یابد. بنابراین پوکی استخوان را بیماری پیری می دانند. پس از یائسگی در زنان، روند تحلیل بافت استخوانی به دلیل تغییرات هورمونی در زنان تسریع می شود. به طور کلی پوکی استخوان با افزایش سن و بعد از یائسگی اتفاق می افتد.

“پوکی استخوان ثانویه” و نقش عوامل محیطی در بروز آن

رئیس اداره بیماری های اسکلتی- عضلانی وزارت بهداشت درباره «پوکی استخوان ثانویه» نیز توضیح داد: گاهی استفاده از برخی داروها مانند مصرف طولانی مدت کورتون و همچنین ابتلا به برخی بیماری ها مانند سرطان نوع. آرتریت روماتوئید و برخی بیماری‌های ثانویه، می‌توانند باعث پوکی استخوان شوند، اما به طور کلی وقتی از پوکی استخوان صحبت می‌کنیم، منظور پوکی استخوان پیری است.

افزایش سن و وضعیت تراکم استخوان

او گفت، دکتر توده استخوان معمولاً در سن 30 سالگی به اوج خود می رسدافزود: استخوان بافتی است که «ساختن»، «از بین بردن» و «از دست دادن» استخوان در آن دائما وجود دارد و یک امر طبیعی است. هر چه سرعت متابولیسم و ​​تشکیل استخوان بیشتر باشد، تراکم استخوان نیز بیشتر می شود.

رئیس اداره بیماری های اسکلتی- عضلانی وزارت بهداشت ادامه داد: افراد تا سن 30 سالگی به حداکثر توده استخوانی خود می رسند. عواملی مانند تغذیه، فعالیت بدنی و ژنتیک در رسیدن به اوج توده استخوانی نقش دارند و ژنتیک مهمترین عامل در این زمینه است. پس از 30 سالگی، میزان حذف مواد معدنی از استخوان به دلیل تغییراتی که در بدن رخ می دهد، از تولید مواد معدنی بیشتر می شود. حذف مواد معدنی از استخوان ها بیشتر از تولید مواد معدنی است، با کاهش توده استخوانی مواجه می شویم و تغییرات هورمونی و ورود به یائسگی در خانم ها روند سریعی را طی می کند و پوکی استخوان خواهد بود.

تخمین زده می شود که پوکی استخوان در نیمی از جمعیت کشور باشد

وی با اشاره به نقش سن در بروز پوکی استخوان تاکید کرد: پوکی استخوان در زنان بالای 50 سال و در مردان بالای 70 سال شایعتر است و در واقع این بیماری مختص این سن است. مطالعات نشان داده است که از هر سه زن بالای 50 سال یک نفر و از هر 5 مرد بالای 50 سال یک نفر به دلیل پوکی استخوان دچار شکستگی می شوند. ما تصور می کنیم که بیش از نیمی از جمعیت کشور، یعنی از هر دو نفر یک نفر، از پوکی استخوان یا کمبود مواد معدنی استخوان رنج می برند.

علل “کنترل نشده” پوکی استخوان

پوکی استخوان زنان بیشتر از مردان است

حاجی ولی زاده عوامل مختلفی را در پیشگیری از پوکی استخوان موثر دانست و تاکید کرد: همانطور که عوامل مختلفی در پیشگیری از پوکی استخوان نقش دارند، عوامل محیطی، ژنتیکی و جنسیتی نیز در بروز این بیماری نقش دارند. برخی از عواملی که باعث پوکی استخوان می شوند “غیرقابل کنترل” هستند. به عنوان مثال، پوکی استخوان در زنان بیشتر از مردان است. مطالعات نشان داده است که شیوع پوکی استخوان در افراد سفیدپوست بیشتر از افراد سیاه پوست است. به علاوه، میزان پوکی استخوان در میان کسانی که بستگانشان از پوکی استخوان رنج می برند و یا به دلیل این بیماری دچار شکستگی شده اند، بیشتر است. البته ژنتیک، ذخیره ژنتیکی، خانواده و رنگ پوست انسان قابل تغییر نیست.

نقش تغذیه در پیشگیری از پوکی استخوان

وی ادامه داد: عوامل خاصی منجر به پوکی استخوان می شود که با اقدامات مداخله ای می توان آن را کنترل کرد. تغذیه نقش مهمی در پیشگیری از پوکی استخوان دارد. مصرف کافی کلسیم که بیشتر آن در لبنیات یافت می شود، باعث «معدنی سازی استخوان» و افزایش استحکام استخوان ها و جلوگیری از پوکی استخوان می شود. مصرف لبنیات و کلسیم قبل از 30 سالگی نقش مهمی در پیشگیری از پوکی استخوان دارد و مصرف لبنیات و ویتامین D بعد از 30 سالگی ممکن است روند پوکی استخوان را به تاخیر بیاندازد و چرخش استخوان را بهبود بخشد.

عواقب پوکی استخوان

رئیس اداره بیماری های اسکلتی- عضلانی معاونت مدیریت بیماری های غیرواگیر وزارت بهداشت با اشاره به اینکه پوکی استخوان یک بیماری خاموش است، خاطرنشان کرد: پوکی استخوان به خودی خود هیچ علامتی ندارد و می تواند با دردهای مزمن کمر و استخوان بروز کند. افراد مبتلا به پوکی استخوان ممکن است “کوتاه شدن و خم شدن” و “از دست دادن تراز ستون فقرات” را تجربه کنند. اما شکستگی های ناشی از پوکی استخوان مهم ترین عارضه این بیماری است.

یک پنجم قربانیان شکستگی لگن جان خود را از دست می دهند

وی ادامه داد: افرادی که دچار شکستگی ناشی از پوکی استخوان می شوند معمولا کیفیت زندگی خود را از دست می دهند و هرگز به زندگی عادی باز نمی گردند. ضعف و ناتوانی همراه همیشگی افرادی است که از شکستگی های ناشی از پوکی استخوان رنج می برند. متأسفانه، تقریباً یک پنجم افراد مبتلا به شکستگی لگن در اثر پوکی استخوان می میرند.

حاجی ولی زاده با بیان اینکه پوکی استخوان در خانم ها بیشتر است، تاکید کرد: تغییرات هورمونی که در دوران یائسگی اتفاق می افتد باعث از بین رفتن هورمون استروژن در خانم ها و افزایش میزان از دست رفتن مواد معدنی استخوان می شود. همچنین استخوان‌های زنان نازک‌تر، ظریف‌تر و باریک‌تر از استخوان‌های مردان است. ظرافت استخوان ها شکنندگی آنها را افزایش می دهد.

نقش کلسیم و ویتامین D در سلامت استخوان

رئیس اداره بیماری‌های اسکلتی-عضلانی دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت، تغییر سبک زندگی را مهم دانست و تصریح کرد: برای پوکی استخوان هم روش‌های درمانی و هم پیشگیری وجود دارد. پیروی از یک سبک زندگی سالم مانند مراقبت از تغذیه در تمام مراحل زندگی، دریافت کلسیم و ویتامین D کافی، فعالیت بدنی برای تقویت استخوان ها و عضلات، پرهیز از سیگار و نوشیدنی های الکلی از پوکی استخوان جلوگیری می کند.

حاجی زاده می گوید: رژیم غذایی نقش مهمی در ساخت و حفظ سلامت استخوان ها در تمام مراحل زندگی از کودکی تا بزرگسالی و حتی میانسالی دارد. غذایی که می خوریم باید سرشار از کلسیم و ویتامین D باشد. کلسیم مهم ترین ماده معدنی موجود در استخوان ها است و ویتامین D به جذب مناسب و بیشتر آن کمک می کند. بنابراین برای حفظ و استحکام استخوان ها به مصرف روزانه و کافی کلسیم و ویتامین D نیاز داریم. اگر رژیم غذایی حاوی کلسیم کافی نباشد، مکمل های کلسیم و ویتامین D به ویژه برای زنان مستعد پوکی استخوان توصیه می شود.

وی ادامه داد: تشخیص زودهنگام پوکی استخوان می تواند از عوارض جدی پوکی استخوان یعنی شکستگی های ناشی از بیماری جلوگیری کند. امروزه درمان های زیادی برای پوکی استخوان وجود دارد که به بهبود زندگی افراد کمک می کند.

نیاز به فعالیت های ورزشی

رئیس اداره بیماری های اسکلتی- عضلانی دفتر مدیریت بیماری های غیر واگیر وزارت بهداشت، فعالیت های ورزشی را مهم برشمرد و گفت: انجام فعالیت های بدنی مناسب با وزن و استرس روی استخوان ها، ورزش های استقامتی و ورزش هایی که باعث افزایش توان افراد می شود. تعادل، از عوارض پوکی استخوان جلوگیری می کند، پوکی استخوان را به تاخیر می اندازد و در پیشگیری از فرآیندهای رشدی نقش دارد.

ختم خودسرانه درمان ممنوع است

حاجی ولی زاده با اشاره به درمان پوکی استخوان خاطرنشان می کند: استفاده طولانی مدت و بدون وقفه از داروهای ضد التهاب و پوکی استخوان بسیار حائز اهمیت است. افراد مبتلا به پوکی استخوان اگر می خواهند توده استخوانی خوبی داشته باشند باید حداقل به مدت پنج سال از داروهای خوراکی استفاده کنند. بنابراین قطع خودسرانه داروها، اجتناب از مصرف دارو و مصرف نامنظم دارو منجر به شکست درمان می شود.

عدم وجود دستگاه تراکم استخوان

وی همچنین در پاسخ به سوال سیمارتیکل در خصوص دستگاه های تراکم سنجی استخوان با کمبود دستگاه های تراکم سنجی استخوان مواجه هستیم و گفت: اکثر دستگاه های سنجش تراکم استخوان در مرکز و مراکز استان ها مستقر هستند و با کمبود این دستگاه ها مواجه هستیم. در سایر نقاط کشور. به ازای هر میلیون نفر 8 دستگاه سنجش تراکم استخوان در کشور وجود دارد که بیشتر این دستگاه ها در تهران و برای بخش خصوصی هستند. پیش بینی می شود به ازای هر یک میلیون نفر در کشور 10 تا 12 دستگاه سنجش تراکم استخوان وجود داشته باشد.

رئیس اداره بیماری های اسکلتی- عضلانی دفتر مدیریت بیماری های غیرواگیر وزارت بهداشت تاکید کرد: از طرفی کیفیت تراکم سنج های استخوان چندان بررسی نمی شود و نیازمند ارزیابی جامع عملکرد هستیم. وضعیت سنجش تراکم استخوان در کشور

پایان خبر سیمارتیکل