چرا چهره‌های دینی به قانون حجاب واکنش منفی نشان دادند؟

سیمارتیکل:

پس از انتشار متن قانون حجاب، واکنش مجلس به این پیشنهاد ادامه یافت و وارد مرحله جدیدی شد. پیش از این کاربران عادی و شناخته شده شبکه های اجتماعی و همچنین شخصیت های سیاسی نسبت به این قانون واکنش نشان داده بودند اما شخصیت های مذهبی و اساتید حوزه نیز روند واکنش را باز کردند.

دلیل اصلی این واکنش ها سخت گیری های مندرج در مواد و تبصره های قانون حجاب است. زیرا ناظران بر این باورند که پس از ابلاغ این قانون در 23 دسامبر 1403 با واکنش شدید جامعه مواجه شده و بر باورهای مذهبی مردم عادی تأثیر منفی خواهد گذاشت. حساب کاربری منتسب به آیت الله جوادی آملی، مرجع معروف تقلید، در پی واکنش روز گذشته به قانون، با بازنشر بیانیه خود در تاریخ 11 تیر 1403 نوشت: «لازم به ذکر است که حجاب و امثال آن با ادب حل نمی شود. و عدالت .

هشدار مرجع

آیت الله مصطفی محقق داماد رئیس گروه معارف اسلامی فرهنگستان علوم در نامه ای خطاب به مراجع تقلید نسبت به تصویب این قانون و تبعات آن هشدار داد. در بخشی از این نامه می خوانیم: یادآور می شوید: اخیراً در مجلس شورای اسلامی لایحه ای با عنوان حمایت از خانواده با ترویج فرهنگ عفاف و حجاب به تصویب قوه مجریه رسیده است که آماده نیست. اجرا و نافذ نیست و تجارب عملی نیز نشان داده است که رعایت شرایط امر به معروف و نهی از منکر از جمله عدم توهین به امر به معروف و نهی از منکر است. و رعایت حرمت و حیثیت آنها در عمل امکان پذیر نبود و خیلی اوقات اتفاق می افتاد که نه تنها آبرو و حیثیت آن فرد وارد می شد، بلکه خانواده آنها نیز جریحه دار می شد.

در بخشی دیگر از نامه این استاد حقوق دانشگاه شهید بهشتی آمده است: نکته مهمی که کاملاً به رسالت مرجعیت مربوط می شود، به گفته این طرف، به دلیل آشنایی با مفاهیم و معانی، آشنایی با حقوق و تجربه نسبتاً طولانی است. و علم قانون، عناصر اکثر این قوانین نه تنها قابل اجرا نیستند، بلکه از نظر پاکی و حجاب مناسب نتایج معکوس خواهند داشت و حتی منجر به تنفر نسل جوان از تربیت دینی و برخی عزیزان می شود. ترک غیر ارادی میهن اسلامی توسط هموطنان.

زبان را نمی توان اجبار کرد

آیت الله مسعودی خمینی از اعضای جامعه مدرسین قم به این موضوع پاسخ داد. مروری بر این مصاحبه نشان می‌دهد که وی مخالف قانون‌گذاری در مورد عفاف و حجاب در کشور نیست، اما قانون و آنچه را که پیش از آن است اشتباه می‌داند: «در مورد قانون عفاف دو موضوع وجود دارد. حجاب ; یک مسئله این است که آیا واقعاً حجاب از نظر اسلام و قرآن و احکام قرآنی درست است و به ما زن و دختر دستور دادند که لباس و سر خود را بپوشانیم؟ این بحثی است که در قرآن به صراحت بیان شده است و می گوید ما زنان مسلمان جوری نباشیم که مردها در پس ذهنشان مشکل داشته باشند.

مسلم است که قرآن و پیامبر ما (ص) فرموده اند حجاب را رعایت کنید. حالا اگر صورتشان باز است، دست، سر، سينه باز است، اينها مسائل فرعي است، اما وقتي زن بيرون مي رود و در جمع و خلوت است، بايد طوري باشد که سرش نباشد. صراحت و… اینها مسائلی است که باید مورد توجه قرار گیرد و از بین برود اصل اسلام است».

در بخشی دیگر از این مصاحبه آمده است: «نیروی انتظامی دو بخش دارد؛ یکی دستگیری، زندانی کردن و شلاق زدن مردم، من با آن موافق نیستم، زنان نباید راه ورود به اینجا باشند، باید به زبان لین صحبت کنند. منطق را بفهمد و باید بفهمد

اگر زنی با سر و پا برهنه بیرون برود، جوانانی که از آنجا می گذرند چه فکری می کنند و چه بلایی سرشان می آید؟ چقدر حاضرند خود را به آب و آتش بیندازند تا به خواسته خود عمل کنند؟ خانم های محترم باید به این موارد توجه کنند. برای این پسران و جوان های مجرد کاری کنیم که حوصله شان سر نرود و دلشان هم دل کند. اگر با زنان به زبان لین صحبت کنیم، برخی از آنها این را می پذیرند و شلاق و زندان دیگر معنایی ندارد و درست نیست. با آنها در مورد قرآن و فتوا صحبت کنید.

خطری برای کشور

آیت الله محمدعلی ایازی، عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم نیز در گفت وگویی مشابه، از این قانون به شدت انتقاد کرد و آن را خطری برای کشور خواند. وی گفت: شکی نیست که این قانون از بسیاری جهات ایراد دارد. اشكال اول اين است كه برخي از احكام اين قانون مغاير با دستورات اسلامي بوده و نوعي نفرت و افترا در آن وجود دارد. همچنین زمینه مقاومت و مخالفت را در بین مردم ایجاد می کند و ضمن فرار از قانون، آسیب هایی را به دنبال دارد. قانونی است که زمینه تخلف و سوء استفاده را فراهم می کند.

این قانون توسط کسانی تدوین شده که آشنایی کمی با مسائل حقوقی دارند، می دانند که یک قانون می تواند برای جامعه مفید باشد، قابل اجرا است و مردم به نوعی پذیرش و ایمان به اجرا دارند. اما اگر قانونی است که از جهات مختلف مشکلات زیادی ایجاد می کند، از نظر سیاسی و بر ضد امنیت کشور نگران کننده است».

در بخشی دیگر از این گفت وگو آمده است: تا جایی که من از منابع رسمی شنیده ام گفته اند که این قانون را اجرا نمی کنند و می دانم که خلاف امنیت و مصلحت کشور است. رئیس مجلس گفت به همین دلیل قانون را ابلاغ می کنیم که نشان دهنده نوعی تحقیر شدید نسبت به زن است. وقتی دو قوه به این قانون اعتراض می کنند، ضعف آن را نشان می دهد. در حالی که این قانون مورد توافق مجریان و مسئولان آن نیست، اما مشخص است که اهداف دیگری جز حفظ ارزش های اخلاقی دارد.

چرا علما هشدار می دهند؟

موضوع حجاب از سال 1401 تاکنون شاهد تحولات و اتفاقات بسیاری بوده است. البته این موضوع از آن جهت یک بحث تاریخی است که اولین پاسخ آن از اسفند 1357 آغاز شد و همواره با فراز و نشیب ادامه داشته است. با این حال، این افراط‌ها پیش از سال 1401 نیز سیاست‌های کج‌اندیشانه و خطرناکی را در این زمینه دیکته کردند. در چند سال گذشته علاوه بر درگیری های بین جمعی بر سر مسئله حجاب، درگیری های زیادی بین نیروهای امنیتی و مردم رخ داده است. از ابتدای دولت چهاردهم علیرغم حضورشان در خیابان ها در بحث گشت ارشاد تغییری ایجاد شد و تقریبا مدتی است که خبری از درگیری های قبلی نبود.

هنگامی که قانون جدید در 23 دسامبر 1403 به اجرا در آمد، وضعیت دوباره متفاوت بود. از آنجایی که بحث حجاب یک موضوع دینی است، علما نگران تأثیر تضادهای پیش رو بر افکار عمومی و مشکلاتی هستند که ممکن است در جامعه رخ دهد. از آنجایی که کشور از بسیاری جهات در شرایط سختی قرار دارد، بخشی از نگرانی ها به این موضوع مربوط می شود که درگیری های احتمالی و نارضایتی های آینده منجر به حوادث و مشکلات تلخی در کشور خواهد شد.