آلوده ترین مکان در فرودگاه

آلوده ترین مکان در فرودگاه و هواپیما برخلاف تصور رایج، سرویس های بهداشتی نیستند؛ بلکه بیشترین تمرکز میکروب ها در سطوحی است که توسط تعداد زیادی از مسافران به دفعات لمس می شوند، مانند دستگاه های سلف چک این و سینی غذای هواپیما. با آگاهی از این نقاط و رعایت بهداشت فردی، می توانیم سفری ایمن تر و سالم تر را تجربه کنیم.

سفر هوایی به یکی از رایج ترین و سریع ترین روش های جابه جایی در دنیای امروز تبدیل شده است. میلیون ها نفر روزانه از فرودگاه ها عبور می کنند و وارد هواپیماها می شوند تا به مقاصد مختلف برسند. این حجم بالای تردد، فرودگاه ها و هواپیماها را به مراکز اصلی برای تجمع و انتقال انواع میکروب ها و ویروس ها تبدیل می کند. درک اینکه کدام نقاط بیشترین خطر انتقال آلودگی را دارند و چگونه می توان از خود در برابر آن ها محافظت کرد، برای حفظ سلامت در طول سفر هوایی بسیار حیاتی است. این مقاله با تکیه بر تحقیقات و آمار معتبر، به بررسی دقیق پرخطرترین نقاط در فرودگاه و هواپیما می پردازد و راهکارهای عملی و کاربردی برای به حداقل رساندن مواجهه با میکروب ها را ارائه می دهد تا مسافران با آگاهی کامل و آرامش خاطر سفر کنند.

چرا فرودگاه ها و هواپیماها محلی برای رشد و انتقال میکروب ها هستند؟

فرودگاه ها و هواپیماها به دلیل ماهیت عملکرد خود، محیط های مساعدی برای رشد و انتقال عوامل بیماری زا محسوب می شوند. شناخت دلایل اصلی این مسئله می تواند به مسافران کمک کند تا با دید بازتری به رعایت بهداشت فردی در این مکان ها بپردازند.

حجم بالای تردد مسافران

فرودگاه ها قطب های بین المللی هستند که مسافران از اقصی نقاط جهان با فرهنگ ها، عادت های بهداشتی متفاوت و وضعیت سلامت گوناگون در آن ها گرد هم می آیند. این تنوع و حجم بالای تردد، به طور طبیعی شانس انتقال میکروب ها را به شدت افزایش می دهد. هر فرد می تواند حامل میکروب های خاصی باشد که در منطقه یا کشور مبدأ او رایج است، و با ورود به محیط فرودگاه و هواپیما، این میکروب ها را به سایر مسافران منتقل کند. ترافیک روزانه فرودگاه های بزرگ می تواند به ده ها یا صدها هزار نفر برسد که هر یک به طور بالقوه قادر به انتشار باکتری ها و ویروس ها هستند.

سطوح با تماس بالا (High-Touch Surfaces)

بسیاری از سطوح در فرودگاه و داخل هواپیما به طور مکرر توسط هزاران نفر لمس می شوند. این سطوح، که به سطوح با تماس بالا معروف هستند، شامل دستگیره های درب، نرده ها، دکمه های آسانسور، صفحه نمایش های لمسی، سینی های غذای هواپیما، دسته های صندلی و حتی سگک کمربند ایمنی می شوند. میکروب ها می توانند برای ساعت ها یا حتی روزها بر روی این سطوح زنده بمانند و به راحتی از طریق تماس دست به فرد بعدی منتقل شوند. هرچه تعداد افراد بیشتری با یک سطح خاص در تماس باشند، پتانسیل انتقال میکروب از طریق آن سطح بیشتر خواهد بود.

محدودیت در نظافت و ضدعفونی

با وجود تلاش های صورت گرفته برای حفظ بهداشت، محدودیت هایی در نظافت کامل و عمیق فرودگاه ها و به ویژه هواپیماها وجود دارد. زمان کوتاه بین پروازها، به خدمه فرصت کافی برای تمیز کردن و ضدعفونی کردن تمام سطوح را نمی دهد. نظافت روتین معمولاً شامل جمع آوری زباله و تمیز کردن سطوح قابل مشاهده است، اما ضدعفونی عمقی همه نقاط باکتری خیز کمتر اتفاق می افتد. این امر به میکروب ها اجازه می دهد که در محیط باقی بمانند و به مسافران بعدی منتقل شوند.

محیط های بسته و سیستم تهویه (در هواپیما)

هواپیماها محیط های بسته و نسبتاً کوچکی هستند که هوا در آن ها به صورت مداوم در گردش است. اگرچه هواپیماهای مدرن مجهز به فیلترهای هوای ذرات با کارایی بالا (HEPA) هستند که می توانند ۹۹.۹۷ درصد از ذرات معلق، باکتری ها و ویروس ها را جذب کنند، اما این فیلترها تنها بر روی هوای در گردش تأثیر دارند و نه بر روی قطرات تنفسی که ممکن است از فردی به فرد دیگر در فاصله نزدیک منتقل شوند. همچنین، در لحظاتی که سیستم تهویه فعال نیست (مثلاً قبل از پرواز یا هنگام توقف)، پتانسیل انتقال میکروب ها از طریق هوا افزایش می یابد.

آلوده ترین مکان ها در فرودگاه و راهکارهای عملی

تحقیقات متعددی در زمینه سلامت عمومی و میکروبیولوژی، نقاط پرخطر فرودگاه ها را شناسایی کرده اند. این تحقیقات اغلب با اندازه گیری تعداد واحدهای تشکیل دهنده کلونی (CFU) باکتری در هر اینچ مربع از سطوح، میزان آلودگی را مشخص می کنند.

۱. دستگاه های سلف چک این (Self Check-in Kiosks)

چرا آلوده ترین نقطه هستند؟ این دستگاه ها که برای صدور کارت پرواز و تحویل چمدان به صورت خودکار استفاده می شوند، توسط هزاران مسافر در طول روز لمس می گردند. صفحه نمایش لمسی، دکمه ها و اسکنر گذرنامه، همگی محل تجمع انواع میکروب ها هستند. به دلیل ماهیت سلف سرویس آن ها، نظافت منظم و عمیق این دستگاه ها اغلب فراموش می شود یا امکان پذیر نیست. مسافران با انگشتان خود، انواع میکروب ها را از اشیاء شخصی یا حتی از بدن خود به این سطوح منتقل می کنند.

آمار تکان دهنده: تحقیقات انجام شده توسط نهادهایی مانند Travel Math یا InsuranceQuotes.com نشان داده است که دستگاه های سلف چک این در فرودگاه ها می توانند حاوی بیش از ۲۵۳,۸۵۷ CFU در هر اینچ مربع باشند. این عدد، آن ها را به یکی از آلوده ترین نقاط عمومی در فرودگاه تبدیل می کند، حتی آلوده تر از بسیاری از نقاط در سرویس های بهداشتی.

راهکار عملی:

• استفاده از دستمال ضدعفونی کننده: قبل از لمس صفحه نمایش یا دکمه ها، با یک دستمال ضدعفونی کننده بر پایه الکل (حداقل ۷۰ درصد) سطح مورد نظر را تمیز کنید.
• استفاده از خودکار یا نوک انگشت: در صورت امکان، به جای لمس مستقیم صفحه نمایش با تمام سطح انگشت، از نوک خودکار یا حتی مفصل انگشت (بند انگشت) خود برای انجام عملیات استفاده کنید.
• شستشوی فوری دست ها: بلافاصله پس از اتمام کار با دستگاه، دست های خود را به طور کامل و صحیح با آب و صابون (حداقل ۲۰ ثانیه) بشویید یا از ژل ضدعفونی کننده دست استفاده کنید.

۲. دسته های صندلی و دستگیره های درب های ورودی فرودگاه

چرا پرخطر هستند؟ این سطوح نیز به طور مداوم توسط مسافران لمس می شوند، چه هنگام نشستن در سالن انتظار و چه هنگام باز کردن درب های ورودی و خروجی. این نقاط به دلیل تماس مکرر دست ها، می توانند پتانسیل بالایی برای انتقال میکروب ها داشته باشند. آمار نشان می دهد که این سطوح می توانند تا ۲۱,۶۳۰ CFU میکروب را در خود جای دهند.

راهکار عملی:

• اجتناب از تماس مستقیم: در صورت امکان، از دستمال کاغذی یا دستمال ضدعفونی کننده برای لمس دستگیره ها و دسته های صندلی استفاده کنید.
• ضدعفونی دست: پس از هرگونه تماس با این سطوح، دست های خود را با ژل ضدعفونی کننده تمیز کنید.

۳. دکمه ها و شیرهای آبخوری

چرا پرخطر هستند؟ آبخوری ها مکانی برای تماس مستقیم دست ها و گاهی حتی دهان با سطح دکمه یا شیر آب هستند. رطوبت محیط اطراف شیر آب نیز می تواند به رشد باکتری ها کمک کند. تحقیقات حاکی از آن است که این نقاط می توانند تا ۱۹,۱۸۱ CFU میکروب داشته باشند.

راهکار عملی:

• استفاده از بطری آب شخصی: بهترین راه، همراه داشتن بطری آب شخصی و پر کردن آن است.
• ضدعفونی کردن قبل از استفاده: اگر ناچار به استفاده از آبخوری هستید، دکمه را با یک دستمال ضدعفونی کننده تمیز کنید یا با آرنج خود فشار دهید.

۴. سطل های امنیتی (Security Bins)

چرا پرخطر هستند؟ سطل هایی که در بخش بازرسی امنیتی برای قرار دادن کفش ها، کیف ها، لپ تاپ ها و سایر وسایل شخصی استفاده می شوند، محل تجمع میکروب های متنوعی هستند. این سطل ها پس از هر بار استفاده کاملاً تمیز یا ضدعفونی نمی شوند و وسایل هزاران نفر از سراسر جهان در آن ها قرار می گیرد.

راهکار عملی:

• عدم تماس مستقیم: از قرار دادن مستقیم وسایل شخصی کوچک مانند تلفن همراه یا مدارک در داخل سطل خودداری کنید و آن ها را در کیف خود نگه دارید.
• ضدعفونی وسایل: پس از عبور از بازرسی، وسایلی مانند لپ تاپ یا کفش هایی که با سطل تماس داشته اند را با دستمال ضدعفونی کننده تمیز کنید.
• بهداشت دست: پس از عبور از بازرسی امنیتی، بلافاصله دست های خود را ضدعفونی کنید.

۵. سرویس های بهداشتی فرودگاه (Airport Restrooms)

باور رایج در مقابل واقعیت: برخلاف تصور عمومی که سرویس های بهداشتی را آلوده ترین مکان می داند، تحقیقات نشان می دهند که به دلیل نظافت نسبتاً منظم تر و آگاهی بیشتر افراد از نیاز به بهداشت در این فضاها، ممکن است برخی نقاط آن کمتر از انتظار آلوده باشند. برای مثال، CFU مربوط به سنگ توالت فرودگاه در برخی تحقیقات تنها ۱۷۲ CFU گزارش شده است که به مراتب کمتر از کیوسک های چک این است. با این حال، نقاطی مانند دکمه سیفون، دستگیره درب ورودی و خروجی، و شیر آب همچنان می توانند پرخطر باشند.

راهکار عملی:

• شستشوی صحیح دست ها: مهمترین نکته، شستشوی صحیح و کامل دست ها (با آب و صابون به مدت حداقل ۲۰ ثانیه) پس از استفاده از سرویس بهداشتی است.
• استفاده از دستمال کاغذی: برای لمس دکمه سیفون، باز کردن شیر آب، و دستگیره درب خروجی از دستمال کاغذی استفاده کنید.
• پرهیز از تماس صورت: پس از لمس سطوح، از تماس دست ها با صورت، چشم ها و دهان خودداری کنید.

آلوده ترین مکان ها در هواپیما و راهکارهای عملی

فضای محدود هواپیما و چرخه سریع پروازها، نظافت کامل را دشوار می کند و می تواند به نقاطی پر از میکروب منجر شود. در اینجا به برخی از آلوده ترین نقاط داخل هواپیما اشاره می کنیم:

۱. سینی غذای جلوی صندلی (Tray Tables)

آلوده ترین نقطه در هواپیما: سینی های غذای جلوی صندلی، محلی برای خوردن غذا، قرار دادن تلفن همراه، کتاب و سایر وسایل شخصی هستند. این سینی ها اغلب بین پروازها به صورت سطحی تمیز می شوند و ضدعفونی عمیق آن ها به ندرت انجام می گیرد. کودکان ممکن است روی آن ها بخوابند یا حتی پوشکشان را تعویض کنند، که به شدت به آلودگی آن ها می افزاید.

آمار تکان دهنده: تحقیقات نشان داده اند که سینی های غذای هواپیما می توانند حاوی ۲,۱۵۵ CFU باکتری در هر اینچ مربع باشند. این میزان، بیش از ۱۰ برابر آلودگی دکمه فلاش تانک سرویس بهداشتی هواپیما است که تصوری نادرست از کثیف ترین نقطه را تصحیح می کند.

بر اساس تحقیقات، سینی غذای جلوی صندلی با میانگین 2155 CFU در هر اینچ مربع، آلوده ترین سطح در داخل هواپیما به شمار می رود که نیاز به ضدعفونی جدی قبل از استفاده دارد.

راهکار عملی:

• ضدعفونی کردن سینی: همیشه قبل از قرار دادن هرگونه وسیله یا غذا روی سینی، آن را با یک دستمال مرطوب ضدعفونی کننده بر پایه الکل کاملاً تمیز کنید.
• عدم تماس مستقیم غذا: از قرار دادن مستقیم غذا روی سینی خودداری کنید و از دستمال کاغذی یا سفره یکبار مصرف کوچک استفاده کنید.

۲. دکمه فلاش تانک سرویس بهداشتی هواپیما (Lavatory Flush Buttons)

چرا پرخطر هستند؟ دکمه فلاش تانک در محیطی محدود و مرطوب قرار دارد و به طور مکرر توسط ده ها نفر لمس می شود. با وجود اینکه سرویس های بهداشتی هواپیما معمولاً به طور منظم تری تمیز می شوند، این دکمه همچنان پتانسیل بالایی برای انتقال میکروب دارد. آمار نشان می دهد که این دکمه می تواند تا ۲۶۵ CFU میکروب داشته باشد.

راهکار عملی:

• استفاده از دستمال کاغذی: برای فشار دادن دکمه فلاش تانک، از یک دستمال کاغذی استفاده کنید و سپس آن را دور بیندازید.
• شستشوی کامل دست ها: پس از استفاده از سرویس بهداشتی، دست های خود را به دقت با آب و صابون بشویید و سپس از ضدعفونی کننده دست استفاده کنید.

۳. سگک کمربند ایمنی (Seatbelt Buckles)

چرا پرخطر هستند؟ سگک کمربند ایمنی در ابتدای هر پرواز توسط هر مسافر لمس می شود. این نقطه، اغلب در نظافت های سریع بین پروازها مورد بی توجهی قرار می گیرد و می تواند میکروب های زیادی را از مسافران قبلی در خود جای دهد.

راهکار عملی:

• ضدعفونی قبل از بستن: قبل از بستن کمربند، سگک آن را با یک دستمال ضدعفونی کننده تمیز کنید.
• شستشوی دست: پس از بستن و باز کردن کمربند، دست های خود را با ژل ضدعفونی کننده تمیز کنید.

۴. دریچه هوای بالای سر و دکمه های فراخوان مهماندار (Overhead Air Vents and Call Buttons)

چرا پرخطر هستند؟ این سطوح کوچک و برجسته که توسط انگشتان بسیاری از مسافران لمس می شوند، اغلب در نظافت های روتین فراموش می شوند. تنظیم جریان هوا یا فشردن دکمه فراخوان مهماندار، می تواند به انتقال میکروب ها از این نقاط کمک کند.

راهکار عملی:

• تمیز کردن قبل از لمس: قبل از تنظیم دریچه هوا یا فشردن دکمه فراخوان، آن ها را با یک دستمال ضدعفونی کننده تمیز کنید.
• کاهش لمس غیرضروری: تا حد امکان، از لمس غیرضروری این سطوح خودداری کنید.

۵. جیب های پشت صندلی (Seat Pockets)

چرا پرخطر هستند؟ جیب های پشت صندلی مکانی برای نگهداری انواع اشیا هستند؛ از کتاب و مجله گرفته تا زباله، دستمال کاغذی استفاده شده و حتی باقی مانده غذا. این جیب ها به ندرت به طور کامل تمیز می شوند و می توانند محیطی مناسب برای رشد باکتری ها و میکروب ها باشند. گزارش هایی از یافتن انواع آلودگی ها در این جیب ها وجود دارد.

راهکار عملی:

• عدم استفاده برای وسایل حساس: از قرار دادن وسایل شخصی حساس مانند تلفن همراه، عینک یا مواد غذایی در این جیب ها خودداری کنید.
• بهداشت دست: در صورت تماس با محتویات این جیب ها، بلافاصله دست های خود را ضدعفونی کنید.

۶. پتوها و بالش های ارائه شده (Provided Blankets and Pillows)

چرا پرخطر هستند؟ بسیاری از ایرلاین ها پتو و بالش هایی را ارائه می دهند که ممکن است بین هر پرواز کاملاً شسته و ضدعفونی نشوند. این پتوها و بالش ها می توانند محل تجمع میکروب ها، پوسته های مرده پوست و حتی موی مسافران قبلی باشند.

راهکار عملی:

• استفاده از لوازم شخصی: در صورت امکان، پتو یا بالش شخصی خود را به همراه داشته باشید.
• بررسی بسته بندی: اگر از پتو یا بالش هواپیما استفاده می کنید، مطمئن شوید که در بسته بندی پلاستیکی مهر و موم شده و نو قرار دارند.

۷. مجلات پروازی و کارت های ایمنی (In-flight Magazines and Safety Cards)

چرا پرخطر هستند؟ این اقلام کاغذی توسط تعداد زیادی از مسافران لمس می شوند و امکان ضدعفونی کردن آن ها عملاً وجود ندارد. میکروب ها می توانند برای مدت زمان قابل توجهی روی سطوح کاغذی زنده بمانند.

راهکار عملی:

• اجتناب از لمس غیرضروری: از لمس غیرضروری این اقلام خودداری کنید.
• ضدعفونی دست: پس از هرگونه تماس با آن ها، دست های خود را با ژل ضدعفونی کننده تمیز کنید. می توانید اطلاعات ایمنی را قبل از پرواز به صورت آنلاین مطالعه کنید.

---

مکان	میانگین CFU (واحد تشکیل کلونی)	توضیحات خطر
دستگاه سلف چک این (فرودگاه)	۲۵۳,۸۵۷	لمس مستقیم و مکرر توسط هزاران مسافر، عدم نظافت منظم
سینی غذای جلوی صندلی (هواپیما)	۲,۱۵۵	استفاده برای غذا، قرار دادن وسایل شخصی، عدم نظافت عمیق
دسته های صندلی و دستگیره های درب (فرودگاه)	۲۱,۶۳۰	تماس مکرر دست ها هنگام ورود و نشستن
دکمه و شیر آبخوری (فرودگاه)	۱۹,۱۸۱	تماس مستقیم دهان و دست ها، رطوبت محیط
دکمه فلاش تانک (سرویس بهداشتی هواپیما)	۲۶۵	تماس مستقیم و مکرر در محیط محدود و مرطوب
سنگ توالت (سرویس بهداشتی فرودگاه)	۱۷۲	تصور رایج آلوده ترین، اما با نظافت بیشتر آلودگی کمتر
اطلاعات بر اساس تحقیقات منتشر شده از منابع معتبر مانند Travel Math و InsuranceQuotes.com

نکات طلایی برای حفظ سلامت در کل سفر هوایی

آگاهی از نقاط پرخطر تنها نیمی از راه است. بخش دیگر، رعایت مداوم و هوشمندانه بهداشت فردی و تقویت سیستم ایمنی بدن است تا بتوانید سفری آگاهانه و ایمن داشته باشید.

۱. بهداشت دست، مهمترین اصل

دست ها اصلی ترین ناقلان میکروب ها هستند. رعایت بهداشت دست ها در طول سفر، می تواند به طور چشمگیری خطر ابتلا به بیماری ها را کاهش دهد.

• شستشوی مکرر و صحیح دست ها: هرگاه به آب و صابون دسترسی داشتید، دست های خود را به مدت حداقل ۲۰ ثانیه به دقت بشویید. این کار باید شامل کف دست ها، پشت دست ها، بین انگشتان و زیر ناخن ها باشد. این عمل به خصوص پس از لمس سطوح عمومی، قبل از غذا خوردن، و پس از استفاده از سرویس بهداشتی ضروری است.
• استفاده از ضدعفونی کننده های دست بر پایه الکل: در مواقعی که دسترسی به آب و صابون ندارید، استفاده از ژل یا اسپری ضدعفونی کننده دست با حداقل ۷۰ درصد الکل، یک جایگزین مؤثر است. مطمئن شوید که تمام سطح دست هایتان را با محلول پوشانده و اجازه دهید تا خشک شود.

۲. از لمس صورت خودداری کنید

بینی، چشم ها و دهان دروازه های اصلی ورود میکروب ها به بدن هستند. لمس صورت با دست های آلوده، یکی از شایع ترین راه های انتقال بیماری هاست. سعی کنید این عادت را ترک کنید، به خصوص در محیط های عمومی فرودگاه و هواپیما. اگر نیاز به لمس صورت خود داشتید (مثلاً برای خاراندن)، ابتدا دست های خود را کاملاً تمیز کنید.

۳. همراه داشتن لوازم بهداشتی ضروری

آماده بودن، نیمی از مبارزه با میکروب هاست. همراه داشتن یک کیت بهداشتی شخصی کوچک می تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند.

• دستمال مرطوب ضدعفونی کننده: این دستمال ها برای تمیز کردن سطوحی مانند سینی غذای هواپیما، دستگیره ها و دکمه ها بسیار مفید هستند.
• ژل یا اسپری ضدعفونی کننده دست: همواره یک بطری کوچک از آن را همراه داشته باشید تا در هر لحظه بتوانید دست های خود را تمیز کنید.
• ماسک: در دوران شیوع بیماری های واگیردار، یا در فصول سرد و در صورت داشتن علائم سرماخوردگی، استفاده از ماسک می تواند از انتشار یا ابتلا به بیماری ها جلوگیری کند.
• بطری آب شخصی قابل پر کردن: این کار نه تنها به کاهش مصرف پلاستیک کمک می کند، بلکه شما را از استفاده از آبخوری های عمومی با پتانسیل بالای آلودگی بی نیاز می سازد.

۴. تقویت سیستم ایمنی بدن

یک سیستم ایمنی قوی، بهترین خط دفاعی بدن در برابر عوامل بیماری زاست. آماده سازی بدن قبل از سفر می تواند تأثیر بسزایی در سلامت شما داشته باشد.

• خواب کافی قبل از سفر: کمبود خواب می تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند. مطمئن شوید که شب قبل از پرواز به اندازه کافی استراحت کرده اید.
• تغذیه سالم و مصرف مایعات کافی: مصرف میوه ها و سبزیجات تازه و نوشیدن مقدار زیادی آب، به حفظ عملکرد صحیح سیستم ایمنی کمک می کند.
• خودداری از مصرف زیاد کافئین و الکل: این مواد می توانند بدن را دهیدراته کرده و سیستم ایمنی را ضعیف کنند.

۵. رعایت فاصله اجتماعی (در صورت امکان)

در صفوف انتظار، گیت های پرواز، و مناطق شلوغ فرودگاه، سعی کنید تا حد امکان فاصله فیزیکی خود را با سایر مسافران حفظ کنید. این کار به کاهش احتمال انتقال قطرات تنفسی حاوی ویروس ها و باکتری ها کمک می کند.

۶. آگاه باشید، اما مضطرب نشوید

میکروب ها بخشی جدایی ناپذیر از زندگی روزمره ما هستند و در همه جا، حتی در خانه هایمان، وجود دارند. هدف از ارائه این اطلاعات، ایجاد آگاهی و نه اضطراب است. با شناخت نقاط پرخطر و رعایت نکات بهداشتی، می توانید کنترل بیشتری بر سلامت خود در سفر داشته باشید و از ماجراجویی هایتان لذت ببرید. یک سفر سالم، با آمادگی و آرامش آغاز می شود.

نتیجه گیری: سفری آگاهانه و ایمن

سفر هوایی، با تمام راحتی و سرعت خود، چالش هایی را در زمینه حفظ سلامت به همراه دارد. با آگاهی از اینکه آلوده ترین مکان در فرودگاه و هواپیما کجاست – نقاطی مانند دستگاه های سلف چک این و سینی های غذای هواپیما که اغلب از سرویس های بهداشتی هم آلوده ترند – مسافران می توانند اقدامات پیشگیرانه مؤثرتری انجام دهند. رعایت بهداشت دست ها، پرهیز از لمس صورت، همراه داشتن لوازم بهداشتی ضروری و تقویت سیستم ایمنی بدن، از مهم ترین گام هایی هستند که هر مسافری می تواند برای حفظ سلامت خود بردارد.

با مسئولیت پذیری فردی و رعایت دقیق نکات بهداشتی، می توانید خطر مواجهه با میکروب ها را به حداقل برسانید و با آرامش و اطمینان خاطر، از سفرهای هوایی خود لذت ببرید. به یاد داشته باشید که سلامت شما در گرو آگاهی و اقدامات پیشگیرانه است؛ سفری ایمن و دلپذیر در انتظار شماست.